Article Index
« Ο ρόλος της Βιβλιοθήκης στο σύγχρονο Σχολείο». Διημερίδα για τις Σχολικές Βιβλιοθήκες, Καρδίτσα 8-9 Σεπτεμβρίου 1999 , Τρίκαλα 9-10 Σεπτεμβρίου 1999, Οργάνωση ΤΕΙ Λάρισας και Ιωάννινα, 22-23 Οκτωβρίου 1999, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Page 2
Page 3
Page 4
All Pages

Χρήση

Κάνοντας το πλάνο διδασκαλίας του μαθήματός του ο εκπαιδευτικός οφείλει να αποφασίσει ποια σημεία του μαθήματος δίνουν την καλύτερη ευκαιρία στους μαθητές να μάθουν, αναζητώντας πληροφορίες από μόνοι τους. Θα μπορούσε να αναφέρει κανείς αναρίθμητα παραδείγματα εργασιών που θα μπορούσαν να δίνονται στους μαθητές ατομικά ή σε ομάδες και τα οποία θα απαιτούσαν μελέτη στη Βιβλιοθήκη.

Μερικά μαθήματα φαίνεται να απαιτούν μεγαλύτερη χρήση της Βιβλιοθήκης από άλλα. Για παράδειγμα οι απαιτήσεις των «Ανθρωπιστικών» θεμάτων ( Λογοτεχνία, Κοινωνικές Σπουδές, Θρησκευτικά, Ιστορία, κ.α.) είναι απεριόριστες. Παρά ταύτα και τα θετικά μαθήματα ( Φυσική, Χημεία, Μαθηματικά κ.α.) έχουν να ωφεληθούν από τη χρήση της Βιβλιοθήκης τόσο ως προς τη χρήση άλλων σχετικών βιβλίων – πέραν των σχολικών – όσο και εργασιών συναφών προς το θέμα, όπως για παράδειγμα: Ιστορική εξέλιξη των ιδεών και θεωριών, οι κοινωνικές επιπτώσεις μιας επιστημονικής θεωρίας κ.α.

Για πολλά μαθήματα είναι δύσκολη η ένταξη της χρήσης της Βιβλιοθήκης ως λειτουργικού στοιχείου του μαθήματος καθώς προϋποθέτει τη διάθεση χρόνου που πρακτικά σημαίνει μείωση των ωρών διδασκαλίας κάλυψης της προκαθορισμένης ύλης του μαθήματος.

Η αντιμετώπιση σε βάθος ενός θέματος από το διδάσκοντα, του δίνει τη δυνατότητα να προτείνει διάβασμα υποδομή ενός θέματος.
Ο τρόπος με τον οποίο εισάγονται οι μαθητές όταν βασική βιβλιογραφία ενός θέματος εξαρτάται κυρίως από τρεις παράγοντες : τον δάσκαλο –οι απόψεις του , η προσέγγιση και η μέθοδος που εφαρμόζει, οι μαθητές - το επίπεδο ωριμότητας και η διανοητική τους ικανότητα - , τα ενδιαφέροντα τους , και το αντικείμενο -η φύση του, το περιεχόμενο και ο ρόλος του στο σχολικό ωρολόγιο πρόγραμμα.

Πολλά από αυτά που μπορούν να ειπωθούν για τη χρήση της Σχολικής Βιβλιοθήκη ισχύουν για κάθε Βιβλιοθήκη. Η Σχολική Βιβλιοθήκη είναι όμως μοναδική ως προς το ιδιαίτερο περιεχόμενο που έχει, τη σχέση της με τους χρήστες και την καθοδήγηση που το διδακτικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου πάντοτε και του βιβλιοθηκάριου, μπορούν να ασκήσουν στους δυνητικούς χρήστες, δηλαδή τους μαθητές. Αλλά η εμπειρία της χρήσης των βιβλίων στο σχολείο θα πρέπει να εμπλουτισθεί και από παράλληλες εμπειρίες εκτός σχολείου. Η συνήθεια της ανάγνωσης και της μάθησης μέσω του βιβλίου πρέπει να ενθαρρύνεται ως φυσική εμπειρία, με τέτοιο θετικό τρόπο ώστε, όταν ο μαθητής θα αφήσει το σχολείο, η εμπειρία της ανάγνωσης και της χρήσης της Βιβλιοθήκης να παραμείνει μια μόνιμη πραγματικότητα στη ζωή του.

Σε χώρες που έχουν παράδοση στη λειτουργία Σχολικών βιβλιοθηκών συνηθίζεται να γίνεται ξεχωριστό μάθημα στο Σχολείο για τη χρήση της Βιβλιοθήκης. Το μάθημα αυτό γίνεται συνήθως με τη συνεργασία του Υπευθύνου της Βιβλιοθήκης και του διδακτικού προσωπικού.

Σε κάθε περίπτωση η χρήση της Βιβλιοθήκης από τους μαθητές σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο θεώρησης της Βιβλιοθήκης από τους καθηγητές του σχολείου. Στην περίπτωση που οι καθηγητές του σχολείου θεωρήσουν τη Βιβλιοθήκη ως αναπόσπαστο στοιχείο της εκπαίδευσης των μαθητών και τους κατευθύνουν στη χρήση της, η καταξίωσή της και η συνεχής χρήση της από τους μαθητές είναι εξασφαλισμένη. Σε αντίθετη περίπτωση ο ρόλος της θα είναι περιθωριακός.

Ένα ουσιαστικό πρόβλημα χρήσης της Βιβλιοθήκης από τους μαθητές έχει να κάνει με τον διαθέσιμο «ελεύθερο» χρόνο που έχουν κατά την διάρκεια της σχολικής ημέρας. Για την επίλυση του προβλήματος αυτού έχουν προταθεί διάφορες λύσεις. Η μία προτείνει την καθιέρωση της «Ώρας της Βιβλιοθήκης», δηλαδή την ένταξη της Βιβλιοθήκης στο ημερήσιο πρόγραμμα του σχολείου. Μια άλλη πρόταση είναι οι καθηγητές να κρατούν για την τάξη τους μια χρονική περίοδο στη Βιβλιοθήκη κάθε φορά που εκτιμούν ότι θα είναι μια χρήσιμη δραστηριότητα για τους μαθητές τους. Η μάθηση μέσω της αναζήτησης (έρευνας) έχει τη θέση της στην εκπαίδευση καθώς είναι οι ανάγκες της διδασκαλίας που την απαιτούν. Η μελέτη στην Βιβλιοθήκη είναι ένα από τα μέσα μάθησης που έχει ο καθηγητής στη διάθεση του. Η Βιβλιοθήκη έχει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην μάθηση μέσω της έρευνας.

Η επιτυχημένη χρήση της Βιβλιοθήκης εξαρτάται επίσης από την καλή της οργάνωση. Αυτό σημαίνει ότι ο Υπεύθυνος λειτουργίας πρέπει να κατέχει τις κατάλληλες τεχνικές της Βιβλιοθηκονομίας.